Concurrentiebeperkende afspraken tussen bedrijven
Door producten goedkoper of beter te maken, kunnen bedrijven meer verkopen dan andere bedrijven. Dit heet concurreren. Als bedrijven eerlijk concurreren, betaalt u niet te veel en hebt u genoeg keuze. Soms spreken bedrijven af om niet te concurreren, bijvoorbeeld om de prijs niet te verlagen. Dit soort afspraken heten kartels en zijn verboden.
Een kartel kan een afspraak op papier zijn. Maar ook mondelinge afspraken tellen. Het kan gaan om concurrenten die bijna dezelfde producten of diensten leveren. Maar het kan ook gaan om bedrijven die al zaken met elkaar doen. Bijvoorbeeld een fabriek en een supermarkt.
Bedrijven kunnen ook precies hetzelfde doen, zonder afspraken met elkaar te hebben gemaakt. Ze letten dan goed op elkaar. Verhoogt het ene bedrijf de prijzen? Dan doet het andere bedrijf dat ook meteen. Dit mag. Maar doen bedrijven expres hetzelfde om samen andere concurrenten dwars te zitten? Dat is verboden. Dit heet een onderling afgestemde gedraging.
Soms kost een product overal hetzelfde, maar is er toch geen kartel. Bijvoorbeeld doordat bedrijven elkaars prijzen volgen. Het is vaak heel makkelijk te zien hoeveel een ander bedrijf voor het product vraagt. Bedrijven kiezen er vaak voor om die prijs over te nemen. Dit mag. Maar bedrijven mogen geen concurrentiegevoelige informatie met elkaar delen in de media. Bijvoorbeeld dat ze van plan zijn om de prijzen te verhogen.
Het kan ook zijn dat een fabrikant de winkels adviseert om producten tegen een bepaalde prijs te verkopen. De verkoper mag de adviesprijs van een fabrikant altijd verhogen of verlagen. Een adviesprijs mag dus geen vaste prijs of minimumprijs zijn.
Dit kan verschillende oorzaken hebben. Het kan komen door afspraken tussen de fabrikant en winkel. Bijvoorbeeld over welke winkels haar producten wel en niet mogen doorverkopen. Of door afspraken tussen concurrenten. Bijvoorbeeld over het verdelen van de markt of klanten. Het is niet altijd verboden om op deze manier samen te werken.
Soms mogen bedrijven wel samenwerken. Er zijn namelijk uitzonderingen op het kartelverbod. Een voorbeeld is een klein samenwerkingsverband. Het gaat dan om:
- Niet meer dan 8 bedrijven, die samen niet meer omzet hebben dan:
- 5,5 miljoen euro als de bedrijven vooral producten verkopen
- 1,1 miljoen euro in alle andere gevallen, bijvoorbeeld bij dienstverlening
- Of als de bedrijven samen minder dan 10% van de markt hebben. Én de afspraken geen slechte invloed hebben op de handel binnen Europa.
Soms zijn er speciale regels rondom samenwerking. Bijvoorbeeld om ervoor te zorgen dat bepaalde bedrijven kunnen groeien.
Leg duidelijk uit wat de bedrijven doen. En hoe u denkt dat zij de regels van de Mededingingswet overtreden.